Veel mensen associëren betekenissen en gevoelens bij de verschillende seizoenen. Zo staan de lente en zomer symbool voor een nieuw begin en meer energie. Evenzo kan de inval van de herfst en de winter een gevoel van eindigheid en somberheid met zich meebrengen. HSP’s hebben een intensief gevoelsleven en voelen zich daarnaast vaak sterk verbonden met hun omgeving. Dit kan hen gevoeliger maken voor het ontwikkelen van een herfst- en/of winterdip. Gelukkig is er genoeg wat je kunt doen om de herfst en winter positiever te ervaren. Meer weten? Lees dan verder!
De rol van hoogsensitiviteit
HSP’s merken vaak de kleinste veranderingen in hun omgeving op. De seizoenen verschillen sterk in kenmerken, dus je kunt je voorstellen dat de overgang van het ene seizoen naar het andere voor velen een significante verandering is. De transitie van de warmere naar de koudere maanden kan gevoelens van verlies, angst en verdriet oproepen. Dat is eigenlijk helemaal niet vreemd. De natuur volgt een cyclus, waarbij de herfst en de winter inderdaad periodes van afbouw en stilstand zijn.
Wat veroorzaakt een herfst- en/of winterdip?
Dit zijn redenen die kunnen bijdragen aan het ontstaan van een herfst- en/of winterdip. Uiteraard is deze lijst niet volledig. Ook persoonlijke moeilijkheden kunnen een grote rol spelen.
Kou, grauw, regen
Wanneer de herfst begint, kan het bijna elke dag lijken te regenen. Ook daalt de temperatuur snel. Tel daar grauwe, grijze wolken bij op en het totaalplaatje is vrij treurig.
Het is langer donker
Mij bekroop een tijdje terug het gevoel dat het ‘toch wel heel snel’ donker wordt. Of het nu rond 17.00 uur of 22.00 uur donker wordt, is natuurlijk een groot verschil. Kortere dagen kunnen je het gevoel geven dat de tijd vliegt en dat je minder gedaan krijgt dan in de zomer. Dit kan een gevoel van tijdsdruk of stress veroorzaken.
Het einde van de zomer
Het is heel normaal om het jammer te vinden wanneer de zomer eindigt. Voor velen is de zomer een periode van leuke activiteiten zoals vakanties en lange terrasavonden. Je kunt zelfs het overvloedige zonlicht missen. Dat is niet vreemd, want zonlicht is essentieel voor je gezondheid (vitamine D) en heeft een positieve invloed op je humeur. Je krijgt er dus als het ware letterlijk energie van.
De drukke feestdagen komen er weer aan
Niet iedereen houdt van de drukte die samengaat met de feestdagen en dit kan zeker een struggle zijn als je hoogsensitief bent. Ikzelf vind bijvoorbeeld de feestdagen hartstikke leuk, maar merk ieder jaar toch weer dat de drie kerstdagen (kerstavond, 1e kerstdag en 2e kerstdag) overweldigend kunnen zijn. Het kan ook zijn dat de feestdagen nare herinneringen bij je oproepen, een gevoel van eenzaamheid veroorzaken of je confronteren met het verlies van geliefden. Hoewel de media een verwachting schept dat de feestdagen voor iedereen plezierig zijn, is dat helaas niet altijd de realiteit.
Afsluiting van het jaar
Het einde van het jaar kan een gevoel van urgentie met zich meebrengen. Dit is bijvoorbeeld vaak merkbaar op de werkvloer. Dat bijvoorbeeld dat ene project afgerond moet worden ‘voor de kerst’. De reden daarvan is niet altijd duidelijk. Het kan ook zijn dat je jezelf oplegt van alles af te willen hebben voor het einde van het jaar. Dat kan stress en frustratie veroorzaken.
Tips
Wellicht herken je jezelf in een of meerdere van de beschreven situaties hierboven. Het belangrijkste is dan wat je kunt doen om deze maanden comfortabeler voor jezelf te maken. Gelukkig zijn er tal van mogelijkheden die je zelf kunt toepassen. Hoe meer van deze tips je combineert, hoe sterker het effect meestal wordt. Probeer echter niet alle tips tegelijk toe te passen, dit kan je onbedoeld overprikkelen.
Weet dat je niet de enige bent
Allereerst, het is normaal om enige gevoelens van een dip* te ervaren in de herfst- en wintermaanden, hoewel het natuurlijk allesbehalve prettig is om je zo te voelen.
Frisse start in het nieuwe jaar
Je zou de koudere maanden kunnen zien als een voorbereiding op een nieuw begin, namelijk wanneer het voorjaar weer aanbreekt. Zonder de herfst en de winter zou een nieuw begin niet mogelijk zijn. Die gedachte kan een gevoel van zingeving aan de herfst en winter geven. De koudere maanden kunnen dienen als voorbereidingstijd voor de nieuwe lente en zomer. Zo gebruik ik bijvoorbeeld de tijd die ik minder buiten doorbreng om mijn huis op te ruimen en te verbeteren. Dit kun je ook innerlijk toepassen. De herfst en winter kunnen een uitstekende tijd zijn om meer naar binnen te keren en te reflecteren op wat dit jaar goed was en wat je misschien zou willen veranderen of bereiken.
Lijst maken met dingen waar je van geniet in dit seizoen
Maak een lijst met dingen waar je van geniet in dit seizoen. Het kan helpen om een lijst te maken met dingen die je leuk vindt aan de herfst en/of winter. Bijvoorbeeld: geen last van vervelende insecten, heerlijk slapen in een koude kamer onder een warm dekbed, veel thee drinken, meer knuffelen met je huisdier omdat ze het ook koud hebben, etc.
Maak je huis gezellig
Creëer een gezellige omgeving. Maak je omgeving aangenamer door kaarsen, kerstlichtjes, leuke decoraties of andere dingen die je een gezellig gevoel geven neer te zetten. Versieringen kun je overigens ook zelf maken (met je kinderen), bijvoorbeeld mannetjes van gevonden kastanjes.
Ga de natuur in
Velen vinden het moeilijk om in de herfst en winter naar buiten te gaan vanwege het slechte weer. Toch is dit heel gezond vanwege de beweging en het zonlicht. Dit schijnt overigens je beide ook te beschermen tegen verkoudheden (absoluut een motivatie voor mij). Je kleden op het weer kan helpen comfortabeler naar buiten te gaan. Zo heb ik een speciale winterjas die geschikt is voor – 15. Dit kan echt een enorm verschil maken. Daarnaast is er ook in deze seizoenen veel moois te zien zoals paddenstoelen, kleurrijke herfstbladeren en sneeuw.
Lichttherapie
Overweeg een lichttherapielamp. Het gebrek aan natuurlijk licht kan invloed hebben op je humeur.
Beweging
Blijf actief, zelfs als het koud en donker is. Probeer regelmatig te bewegen, zoals wandelen, sporten of yoga. Lichaamsbeweging kan helpen bij het vrijmaken van gelukshormonen, wat je humeur een boost geeft.
Coaching
Ik hoop dat je wat aan deze blog hebt gehad. In ieder geval wens ik je zo fijn mogelijke maanden toe! Ben je nieuwsgierig geworden naar de coaching mogelijkheden bij Hoogsensitief Online? Plan dan gratis een klikgesprek in via de tool of doorloop zelfstandig of met begeleiding een module. Ik hoop je snel te mogen ontmoeten!
Liefs, Nore
* Heb je gedurende meer dan twee weken ernstige, aanhoudende sombere gevoelens en/of verminderd plezier in bijna alle activiteiten? Dit zou kunnen wijzen op een klinische (winter)depressie. Raadpleeg je huisarts bij deze klachten voor een beoordeling.