De inspiratie voor dit artikel kwam voort uit mijn onlangs ontdekte manier om ontprikkelen, bewegen en ontspannen te combineren: zwemmen. In mijn sportschool ben ik tegenwoordig vaak te vinden in het zwembad. Waar ik eerst baantjes trekken saai vond (en ook na 5 minuten spierpijn in mijn armen kreeg), hou ik het nu al een half uurtje vol zonder me te vervelen. Ook merkte ik dat alleen al mijn zwempak zien liggen tussen de was, de sterke behoefte oproept om weer te gaan zwemmen. Ik werd nieuwsgierig naar die aantrekkingskracht. Ook vroeg ik me af of zwemmen een specifiek positief effect heeft op het welzijn van HSP’s. Ik ben in de boeken gedoken en hier kun je lezen wat ik gevonden heb over wat HSP en zwemmen met elkaar te maken hebben.
Zwemmen bevordert het welzijn
Hoogsensitief of niet-hoogsensitief, zwemmen is hartstikke gezond voor je! Zowel lichamelijk als geestelijk brengt het vele voordelen met zich mee. Het is geen wonder dat zwemmen populair is onder bijna alle leeftijdsgroepen. Deze vorm van lichaamsbeweging traint je hele lichaam, bevordert je conditie en je verbrandt ook nog eens een groot aantal calorieën. Daarnaast zorgt beweging in het algemeen voor een vermindering van stress en beschermt het je tegelijkertijd ook tegen toekomstige stress. Bewegen en sporten is onder andere stressverlagend omdat er allerlei neurotransmitters, in dit geval geluksstofjes, vrijkomen. Je voelt je daardoor na beweging of sport ontspannen en goed. Vaak lukt het dan ook beter om helder over problemen na te denken en tot oplossingen te komen.
Bewegen en ontprikkelen
Voor hoogsensitieve mensen brengt bewegen en sporten ook nog eens het bijkomende voordeel dat het ontprikkelend werkt. Vooral lichaamsbeweging die zowel inspannend als ontspannend is, werkt ontprikkelend. Voorbeelden daarvan zijn bijvoorbeeld wandelen en, je raadt het vast al: zwemmen! Intensief sporten kan namelijk je zenuwstelsel te actief prikkelen, en dat wil je natuurlijk als je wilt ontprikkelen juist voorkomen. Dus tenzij je intensieve zwemtrainingen volgt, zit je wat betreft ontprikkelen met zwemmen helemaal goed.
De connectie tussen je hoofd en je lichaam
Een professionele zwemmer zei ooit tegen me dat bij zwemmen een goed ‘watergevoel’ cruciaal is. Zwemmen is constant voelen met je lichaam hoe je je kunt afzetten tegen het water om vooruit te komen. Er ontstaat een interactie tussen je lichaam en het water. Dit maakt zwemmen een perfecte bewegingsvorm om in contact te komen met je lichaam.
HSP’s zijn geneigd veel in hun hoofd te verblijven. Dit is namelijk een manier om te ontsnappen aan negatieve prikkels en negatieve emoties. Deze worden door HSP’s intens beleefd in hun lichaam en kunnen daardoor te overweldigend zijn om bewust te doorvoelen. Naar je hoofd ontsnappen is een onbewust veiligheidsmechanisme. Menig HSP zal zich er dus geeneens van bewust van zijn dat ze het doen. De mate waarin HSP’s hier last van kunnen hebben is heel uiteenlopend, van niet tot bijna constant. Dit heeft onder andere te maken met of er negatieve levensgebeurtenissen hebben plaatsgevonden die kunnen leiden tot chronische overprikkeling/stress en een overspoeling van negatieve emoties.
Het chronisch onderdrukken van emoties en de daarmee gepaarde ontkoppeling van lichaam en geest geeft op de korte termijn verlichting. Echter, op de lange termijn leidt het juist tot nare klachten, zoals depressie en angsten. Onderdrukte emoties komen namelijk op lichamelijk niveau ‘vast’ te zitten en blijven daar actief. Het vermijden van negatieve emoties leidt zo tot chronische mentale en fysieke stress en daar kun je mentaal en/of lichamelijk ziek van worden**. Het kan je dus erg veel opleveren om de connectie tussen lichaam en geest weer op een, niet overweldigende, manier te stimuleren. Zwemmen kan bijdragen aan weer op een rustige, fijne manier verbinding maken met je lichaam, omdat het van nature gericht erg is op voelen en niet zozeer op denken.
Hoogsensitiviteit, chronische pijnklachten en zwemmen
Hoogsensitieve mensen hebben door de hogere gevoeligheid van hun zenuwstelsel een grotere kans dan anderen om een overgevoelig pijnsysteem te ontwikkelen. Het lichaam reageert dan sneller met pijn, ook al is er geen daadwerkelijke schade (meer) in het lichaam. Er kunnen dan chronische pijnklachten ontstaan***. Als je last hebt van chronische pijnklachten kan zwemmen veel voordelen bieden. Het water zorgt voor constante weerstand maar tegelijkertijd ook gewichtloosheid, waardoor je spiermassa en botdichtheid kan opbouwen zonder de gewrichten en botten te overbelasten. Dit kan helpen pijnklachten te verlichten.
In de natuur zwemmen
Veel HSP’s vinden de natuur een bijzonder ontprikkelende en ontspannende werking hebben. Ook de zee is bij velen een favoriet. Naast dat zwemmen in de zee perfect is om verkoeling te vinden op een warme dag, wijst onderzoek ook uit dat dit een dubbel voordeel geeft. Naast het voordeel van lichaamsbeweging zijn er namelijk sterke verbanden gevonden tussen het zwemmen in koud water en een vermindering van vermoeidheid, depressiviteit en juist een verbetering van de gemoedstoestand, de weerstand en het geheugen*. Een goede reden dus voor een extra koude duik in de zee op vakantie!
Zwemmen op vakantie
Het vakantieseizoen staat weer voor de deur. Veel HSP’s vinden op vakantie gaan best stressvol. Van tevoren moet er vaak veel geregeld worden en eenmaal daar is het bijvoorbeeld ook best even schakelen naar de andere omgeving en een ander ritme. Ook kan het soms ook best lastig zijn om je gebruikelijke sport- en/of bewegingsroutine op je vakantiebestemming voort te zetten. Zeker als sport en/of beweging je primaire manier van ontprikkelen is. Gelukkig is er op vakantie vaak een zwembad (of zee) aanwezig en kan het dus zeker het proberen waard zijn om een paar baantjes te trekken!
Liefs, Nore
Wil jij beter leren omgaan met overprikkeling? In mijn module “Omgaan met overprikkeling” leer je doormiddel van informatie, zelfreflectie en opdrachten jezelf effectief beschermen tegen overprikkeling – niet alleen op de korte termijn, maar ook op de lange termijn! Dit is essentieel om lekker en gezond in je vel zitten als hoogsensitief persoon. Tussendoor kun je aan de hand van de module persoonlijke begeleiding krijgen van mij via mailcontact. De module kan je hier vinden.
Verder lezen?
* Boek: Leeftijd is meer dan een getal – Rose Anne Kenny
** Boek: Wanneer je lichaam nee zegt – Gabor Mate